Tərcüməçinin metadil mövqeyi

tərcüməçinin analitik əməliyyatı. Onun məqsədi - oricinalın öyrənilməsi və rasional dəyər meyarının aydınlaşdırılmasına, obyektiv dəyərləndirilməsinə və ədəbiyyatlararası kommunikasiyanın, faktların müəyyənləşməsinə istiqamətlənmişdir. Bu əməliyyatda tərcüməçinin tərcümə üçün növbəti qərarları gəlir.
Tərcüməçinin metabədii fəaliyyəti
Tərcüməçinin poetikası
OBASTAN VİKİ
Beynəlxalq investisiya mövqeyi
Beynəlxalq investisiya mövqeyi (BİM) — ölkənin qeyri-rezidentlər qarşısında maliyyə aktivləri və öhdəliklərinin ümumi həcmini və strukturunu ifadə edən makroiqtisadi konsepsiya. Beynəlxalq investisiya mövqeyi kapital hesabının elementlərindən biridir və səhmlər, istiqrazlar, daşınmaz əmlak və s. kimi aktiv növlərini təmsil edir. Xalis beynəlxalq investisiya mövqeyi ölkənin aktivləri və öhdəlikləri arasındakı fərqdir. Həm tədiyə balansı, həm də beynəlxalq investisiya mövqeyi (BİM) ölkənin digər ölkələrlə iqtisadi əlaqələrini qiymətləndirmək üçün faydalı məlumat verir. Ölkənin xarici aktivləri və öhdəlikləri haqqında hesabat vermək üçün ümumi qəbul edilmiş çərçivə olan Beynəlxalq investisiya mövqeyi (BİM) rəsmi olaraq 1993-cü ildə BVF-nin Ödəniş Balans Təlimatının beşinci nəşrində təqdim edilmişdir. BİM müəyyən bir anda iqtisadiyyatın xarici maliyyə aktivlərinin və öhdəliklərinin həcmini göstərən statistik hesabatdır. Müəyyən bir vaxtda bu həcmlər cari bazar dəyəri ilə (cari bazar qiymətləri və valyuta məzənnələri ilə) qiymətləndirilən xarici əməliyyatlar və digər amillərin (məsələn, silinmə və təsnifatdakı dəyişikliklər) təsiri nəticəsində formalaşır.
Azərbaycan siyasətində qadınların mövqeyi
Azərbaycan siyasətində qadın == Tarixi == == Şəxslər == === Dövlət və hökumət başçıları === ==== Azərbaycan SSR ==== Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının dövlət başçısı funksiyalarını yerinə yetirmiş ilk və tək qadın 9 sentyabr — 20 noyabr 1920-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Rəyasət Heyətinin sədri olmuş Yelena Stasova olmuşdur. Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökumət başçısı funksiyalarını yerinə yetirmiş qadın olmamışdır. ==== Azərbaycan ==== İndiyədək Azərbaycan Respublikasının qadın dövlət və hökumət başçısı olmamışdır. === Hökumətlərdə === ==== Azərbaycan SSR ==== ==== Azərbaycan ==== Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk qadın naziri Mütəllibov hökumətində 5 fevral 1991 – 10 dekabr 1992-ci illərdə sosial təminat naziri vəzifəsini tutmuş Lidiya Rəsulova olmuşdur. O, 2 sentyabr 1993 – 13 sentyabr 1997-ci illərdə təhsil naziri vəzifəsini tutmuş və bu vəzifəni tutan ilk qadın olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının ilk qadın ədliyyə naziri 10 yanvar 1998-ci il tarixindən 18 aprel 2000-ci ilədək bu vəzifəni tutmuş Südabə Həsənova olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi yarandığı gündən bütün rəhbərləri qadınlar olmuşdur. Quruma 1998–2006-cı illərdə Zəhra Quliyeva, 2006–2020-ci illərdə Hicran Hüseynova, 2020-ci ildən isə Bahar Muradova rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Respublikasının ilk və son qadın dövlət katibi Heydər Əliyevin ilk hökumətində bu vəzifənu tutmuş Lalə Şövkət olmuşdur. O, 7 iyul 1993-cü ildən 11 dekabr 1994-cü illərdə bu vəzifəni tutmuşdur.
Azərbaycan siyasətində qadının mövqeyi
Azərbaycan siyasətində qadın == Tarixi == == Şəxslər == === Dövlət və hökumət başçıları === ==== Azərbaycan SSR ==== Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının dövlət başçısı funksiyalarını yerinə yetirmiş ilk və tək qadın 9 sentyabr — 20 noyabr 1920-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Rəyasət Heyətinin sədri olmuş Yelena Stasova olmuşdur. Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökumət başçısı funksiyalarını yerinə yetirmiş qadın olmamışdır. ==== Azərbaycan ==== İndiyədək Azərbaycan Respublikasının qadın dövlət və hökumət başçısı olmamışdır. === Hökumətlərdə === ==== Azərbaycan SSR ==== ==== Azərbaycan ==== Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk qadın naziri Mütəllibov hökumətində 5 fevral 1991 – 10 dekabr 1992-ci illərdə sosial təminat naziri vəzifəsini tutmuş Lidiya Rəsulova olmuşdur. O, 2 sentyabr 1993 – 13 sentyabr 1997-ci illərdə təhsil naziri vəzifəsini tutmuş və bu vəzifəni tutan ilk qadın olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının ilk qadın ədliyyə naziri 10 yanvar 1998-ci il tarixindən 18 aprel 2000-ci ilədək bu vəzifəni tutmuş Südabə Həsənova olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi yarandığı gündən bütün rəhbərləri qadınlar olmuşdur. Quruma 1998–2006-cı illərdə Zəhra Quliyeva, 2006–2020-ci illərdə Hicran Hüseynova, 2020-ci ildən isə Bahar Muradova rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Respublikasının ilk və son qadın dövlət katibi Heydər Əliyevin ilk hökumətində bu vəzifənu tutmuş Lalə Şövkət olmuşdur. O, 7 iyul 1993-cü ildən 11 dekabr 1994-cü illərdə bu vəzifəni tutmuşdur.
Ödəniş balansı və beynəlxalq investisiya mövqeyi təlimatı
Ödəniş balansı və Beynəlxalq İnvestisiya Mövqeyi Təlimatı (ing. Balance of Payments and International Investment Position Manual) — Beynəlxalq Valyuta Fondu tərəfindən nəşr olunan və tədiyə balansının hesabatı və təhlili üçün mühasibat standartlarını təmin edən təlimatdır. Bu təlimatdan BVF üzvü olan ölkələrin dövlət qurumları, o cümlədən ABŞ İqtisadi Təhlil Bürosu, Rusiya Mərkəzi Bankı və başqaları istifadə edir. Təlimatın dördüncü nəşri 1977-ci ildə nəşr edilmişdir. 1993-cü ildə buraxılmış beşinci nəşr 1993-cü il Milli Hesablar Sistemi ilə uyğunlaşdırılmışdır. Beşinci nəşrdə ilk dəfə olaraq beynəlxalq investisiya mövqeyinin statistik əks etdirilməsi məsələlərinə baxılmışdır. Təlimatın 2008-ci il milli hesablar sisteminə uyğunlaşdırılmış altıncı nəşri ilkin versiyada 2008-ci ilin dekabrında, son variantı isə 2009-cu ildə buraxılmışdır. Onun adı “Ödənişlər balansı və Beynəlxalq İnvestisiya Mövqeyi Təlimatı” olaraq dəyişdirilib ki, o, təkcə əməliyyatları deyil, həm də müvafiq maliyyə aktivləri və öhdəliklərinin səhmlərini əhatə edir. Rəhbərliklə birlikdə BVF təlimatın mövzuları üzrə praktiki məsləhətlər verən “Ödəniş Balansının Tərtib edilməsi və Beynəlxalq İnvestisiya Mövqeyi üçün Təlimat” adlı əlavə sənəd nəşr etdi.